De nederlaag tegen Roda JC van afgelopen zaterdag kan zo bijgeschreven worden in het rijtje De Graafschap, NAC, RKC, ADO. Waar menigeen hoopte dat met de bekerwinst tegen Volendam en de daaropvolgende competitiezeges tegen Utrecht en Feyenoord de weg omhoog eindelijk was ingezet, daar bleek zaterdag in de eigen Goffert dat deze hoop te voorbarig was. De spelers werkten wel, maar het spel oogde pijnlijk impotent en inspiratieloos.
Hier en daar wordt nog voorzichtig de vergelijking gemaakt met het NEC onder Mario Been in seizoen 2007-2008. Die ploeg had immers, net als de huidige lichting, op papier best kwaliteit in huis en een coach die aanvallend en aantrekkelijk voetbal predikte. Het ontbrak echter aan scorend vermogen en zelfvertrouwen, waardoor basale dingen als een pass over 5 meter vaak niet eens meer lukten. Rond kerstmis 2007 bungelde dat team troosteloos op plek 17, om in de tweede seizoenshelft als een fenix uit de as te herrijzen en triomfantelijk Europa in te marcheren.
Het grote verschil met de ploeg van Been en de ploeg van Pastoor is echter, dat er onder Been in ieder geval structureel verzorgd en aanschouwbaar voetbal gespeeld werd met een duidelijk plan van aanpak, dat ook voor de leek op de tribune te volgen was. Je kon het er als supporter mee eens zijn of oneens – velen van ons waren het er lange tijd mee oneens maar Been bewees met verve ons ongelijk -, maar dàt er een idee achter stak konden weinigen betwisten. Afgezien wellicht van die korte periode van paniek bij Been na de kerst waarin hij opeens met schijnbare willekeur spelers begon te wisselen en uit positie te spelen.
Onder Alex Pastoor is er echter zo’n 5 maanden na zijn aantreden voor een simpele supporter als ik nog altijd geen lijn te ontdekken in het veldspel van NEC. Toegegeven, ik ben bepaald geen kenner van het tactische spelletje, maar voor mijn ongetrainde oog ziet het er wekelijks uit alsof er elf individuen op het veld rondlopen die alleen door middel van het rood-groen-zwarte tricot door lijken te hebben dat ze in hetzelfde team spelen. Neem die eerste goal van Roda: Koolwijk kijkt naar Van Eijden, Van Eijden kijkt naar Koolwijk, en Donald is de spreekwoordelijke derde hond die er met het been vandoor gaat. Spelers lijken regelmatig verbaasd als ze een bal aangespeeld krijgen, passen herhaaldelijk het leer achter een medespeler in plaats van in de looplijn, of sturen een zoveelste bal diep terwijl er niemand is die de ruimte in sprint.
Wellicht is dat het tactische concept van Pastoor: de georganiseerde chaos. NEC dat à la Barcelona over het veld wervelt en de tegenstander vertwijfeld achterlaat aangaande welke man ze nu precies moeten dekken, bij voortduring enorme gaten scheurend in een verwarde defensie waarna de een na de andere aanvaller vogelvrij opduikt voor de keeper als een doorgesnoven superninja. Het is een mooie gedachte. Helaas is NEC, met alle respect, geen Barcelona. Een tactisch concept is één ding, je moet echter ook kijken naar de kwaliteiten van je spelersgroep en daar je strijdplan op afstemmen. Momenteel drijft NEC volledig op haar defensie, dat de enige Eredivisiewaardige linie in het team lijkt. Doelpunten worden nauwelijks gescoord vanuit een onderliggend tactisch plan, eerder uit een sporadische individuele uitspatting, een dood spelmoment, of een fout van de tegenstander of de arbitrage. De goal tegen Roda: een afstandsschot van Nijland, gevolgd door snel handelen van Platje nadat de keeper de bal niet voldoende wegbokste. Het doelpunt tegen Feyenoord: 1,6 meter buitenspel. Tegen Utrecht waren het twee fouten van keeper Fernandez en een opvlieging van George. Tegen NAC: een corner. Enzovoort en zo verder, terug tot de seizoensopener tegen Heerenveen. Goals die aanwijsbaar voortkomen uit tactisch veldspel van NEC zijn schaars, de twee treffers van Platje tegen Excelsior wellicht de enige voorbeelden. En Excelsior is de huidige rode lantaarndrager…
Alex Pastoor gooit er dezer dagen met regelmaat een besloten training tegenaan. Joost mag weten (of juist niet dus) wat er op die trainingen gebeurt. Wat heeft Pastoor te verbergen? Ik stelde me tot voor kort nog voor dat Pastoor voor de zoveelste keer in alle rust zijn tactische concept probeerde uit te leggen aan een groep spelers die het blijkbaar ofwel niet snappen ofwel de specifieke kwaliteiten ontberen om de door Pastoor gepredikte tactiek uit te voeren. Inmiddels begin ik me stilaan af te vragen of wij als supporters niet aan de zijlijn mogen staan zodat we niet kunnen zien hoe alle spelers als een groep enthousiaste F-pupillen door elkaar heen rennen en vol begeestering over elkaar struikelen of de bal voor andermans voeten wegkapen.
Ongetwijfeld heeft Pastoor onder de laag van tegeltjeswijsheden een gedegen tactische onderbouwing voor de huidige vertoningen op het veld. Maar toch graag een vriendelijk verzoek van de oningewijde en van voetbalinzicht gespeende Jan met de pet: toon alstublieft een keer een glimp van waar dit team heen wilt, een schaduw van een voortopgezet idee. Geef ons in elk geval het gevoel dat iedere speler op het veld weet waar zijn teamgenoten mee bezig zijn. Maak het allemaal niet te ingewikkeld, want anders is er het risico dat niet alleen de fans, maar uiteindelijk ook de spelers de weg geheel kwijt raken.
Mark