Vandaag zijn de resultaten van het door de gemeenteraad ingestelde onafhankelijke onderzoek naar de gebeurtenissen op Hemelvaartsdag gepubliceerd (zie http://www.nijmegen.nl). Hoewel in de volgende DTH dieper op deze hele zaak zal worden ingegaan, nu toch alvast wat voorlopige opmerkingen. We zullen de conclusies en aanbevelingen van de onderzoekers weergeven en ons commentaar erop geven:
Conclusie 1. De locatie Kelfkensbos heeft de ongeregeldheden niet in de hand gewerkt. De bestrijding van de ongeregeldheden is niet belemmerd door de locatie.
Gelukkig maar, ook voor de toekomst dus geen saaie huldigingen in het stadion of op parkeerterrein P346. Opvallend is trouwens ook dat het NEC was dat graag op het Kelfkensbos wilde huldigen!
Conclusie 2: Er is op en nabij het Kelfkensbos niet of nauwelijks drank in glazen verstrekt.
Er kunnen dus prima afspraken met de horecaondernemers gemaakt worden.
Conclusie 3: Door alcoholgebruik onder het publiek, het gedeeltelijk afwijken van het draaiboek door NEC op het podium en een gebrek aan gedragsprotocol voor de NEC-ers op het podium, nam de kans op ongeregeldheden toe.
Gek he..Supporters vieren uitbundig feest en drinken er één (of 20) op dit unieke feit in de NEC-historie en spelers houden zich natuurlijk niet aan een draaiboek. In het rapport wordt de selectie verweten dat ze supporters op het podium hebben gelaten. Dus het zingen van ziege zagge door Eus werkt voetbalrellen in de hand? Het moet niet gekker worden! En natuurlijk zijn de spelers onder invloed van alcohol en worden er grappen gemaakt over die andere club 15 km verderop! Voetbal is geen strak georganiseerde partijbijeenkomst!
Conclusie 4: De drie incidenten rond 22.00 uur (arrestatie Burchstraat, gewonde agent Hertogstraat, arrestatie bij vuurtje bij podium) stonden los van elkaar en hebben elkaar niet veroorzaakt.
Terechte conclusie, maar werd deze conclusie ook zo gevoeld ter plekke bij de huldiging en heeft de politie in de haast en misschien wel paniek vanwege 3 meldingen op hetzelfde moment geen verkeerde of overhaaste beslissingen genomen? (zie conclusie 8)
Conclusie 5: Het gedrag van de mensen op het Kelfkensbos vormde niet de aanleiding van het optreden van de ME op het Kelfkensbos.
Er waren 7000 tot 9000 mensen op het Kelfkensbos. Daar is dus alles rustig gebleven! Een compliment voor de supporters daar dus! Helaas waren zij niet de aanleiding, maar wel de dupe!
Conclusie 6: Voor en tijdens de charge is meermalen gewaarschuwd en gevorderd door de politie. Dit was hoorbaar op het plein tot aan het podium.
Dit is misschien wel een feitelijk juiste, maar ook erg korte conclusie. In de tekst van het rapport wordt namelijk aangegeven dat het hoorbaar was voor de oplettende mensen. Met deze conclusie ga je er dus stilzwijgend vanuit dat iedereen op het Kelfkensbos op aan het letten was. Maar onder conclusie 6 werd aangegeven dat er nauwelijks iets aan de hand was op het Kelfkensbos… Het is dan toch ook erg aannemelijk dat niemand ervan uitging dat juist dat plein ontruimd zou worden en dat dus niemand aan het opletten was, in ieder geval niet op de toeter op het dak van een ME-bus. Alvast vooruitlopend op de volgende conclusie, waarin de charge op het Kelfkensbos als terecht beoordeeld wordt, vragen wij ons ook af of je, als mensen de oproep al gehoord hebben, je kan verwachten dat zij zich verwijderen van een plek waar het rustig is. Normaal gesproken blijf je als goedwillende dan juist op die plek om niet ergens anders in problemen te komen. Ook geven de onderzoekers aan dat er geen communicatie hierover met NEC is geweest terwijl een oproep door Gerry om het Kelfkensbos te verlaten vanwege een charge natuurlijk WEL duidelijk was geweest!
Conclusie 7: De ontruiming van het Kelfkensbos was terecht.
De belangrijkste, maar misschien wel slechtst onderbouwde conclusie van het rapport. Hierom draaide eigenlijk de hele zaak en met deze conclusie diskwalificeren de onderzoekers zich. Er wordt namelijk gezegd dat het terecht was dat de politie met geweld onschuldigen van een openbare plek verwijderde, waar op dat moment nog een feest aan de gang was, niet omdat het daar los ging, maar zodat ze ruimte en bewegingsvrijheid hadden om ongeregeldheden in de Hertogstraat aan te pakken en te voorkomen dat de politie in de rug aangevallen zou worden. Zo lusten we er nog wel een paar. Een charge is bedoeld om ongeregeldheden uit elkaar te slaan niet om de politie extra speelruimte te geven. En hoeveel speelruimte heeft de politie nodig? Toch zeker niet het hele Kelfkensbos? Het argument van ‘voorkomen dat de politie in de rug aangevallen zou worden’is natuurlijk helemaal onzinnig. De mensen op het Kelfkensbos vormden dus in principe geen gevaar, maar wel als er in de Hertogstraat opgetreden zou gaan worden? Vreemd! En met deze redenering had je de hele stad wel schoon kunnen vegen! Dit is echt een belachelijke conclusie en het betreft helaas direct het belangrijkste! Dit is nu precies zo’n actie waar we er al teveel van hebben, waardoor grote groepen onschuldige supporters de dupe worden van enkelen. Alleen in dit geval niet eens direct, maar indirect, omdat de politie speelruimte nodig had. Het is maar goed dat er bij het stadion een grote weide is, anders had de politie daar ook al geen ruimte om op te treden. Of zouden ze dan de parkeerplaatsen
van de businessclub ontruimen???
Conclusie 8: De offensieve inzet van honden hierbij was niet nodig geweest.
Een bloemetje van de politie aan de 9 supporters met bijtwonden lijkt nu op z’n plaats. De politie heeft hierin fout gehandeld. Zouden ze hier nu lessen uit trekken en Fikkie in het vervolg in het hok laten? We hebben zo onze bedenkingen, maar laten ons graag verrassen!
Het is trouwens jammer dat de onderzoekers uit dit gebruik van honden als aanvalswapen, geen conclusies trekt over de instelling van de politie, die blijkbaar zeer aggressief was. Wel geven de onderzoekers aan dat paarden hierbij beter op hun plaats waren geweest, maar niet gebruikt zijn, simpelweg omdat er geen paarden aanwezig waren.
Conclusie 9: Het optreden van de politie tegen relschoppers was effectief.
Gek he als de politie ongecontroleerd met honden achter supporters aan gaat jagen?
Conclusie 10: Gemeente en politie hebben conform de aangekondigde beleidslijnen gehandeld.
O ja? De lijn was toch: ‘Vriendelijk waar het kan, streng waar het moet?’ En juist op het Kelfkensbos hoefde het niet streng en kon het vriendelijk. Welke beleidslijnen worden er precies bedoeld?
Conclusie 11: Er was geen centrale informatie-uitwisseling tijdens het evenement.
De klassieke conclusie bij ieder onderzoek: de communicatie moet verbeterd worden.
Op basis van deze conclusies kwamen de onderzoekers ook met aanbevelingen, die we nu ook kort door zullen nemen.
Aanbeveling 1: Het verdient aanbeveling om bij evenementen waar drankvoorziening geregeld is, het meenemen van eigen drank niet toe te staan.
Wij vragen ons af of de onderzoekers wel doorhebben wat hiervan de implicaties zijn. Moeten mensen gecontroleerd gaan worden op drankbezit? En dan niet om ervoor te zorgen dat ze niet dronken worden (want dat kan van tevoren of ter plekke ook), maar om te voorkomen dat er glaswerk aanwezig is!? Een erg overtrokken aanbeveling die alleen averechts kan werken. Wat moet je namelijk doen als mensen wel bier of andere drank bij hebben? Afpakken? Aanhouden? Dat werkt eerder escalerend, dan de-escalerend!
Aanbeveling 2: Het verdient aanbeveling dat NEC bij volgende publieke huldigingen een gedragsprotocol opstelt met het oog op de voorbeeldfunctie van mensen die NEC vertegenwoordigen.
Alsof hooligans zich ook maar iets aantrekken van een dronken Simr of een anti-vitesse liedje op het podium bij een rel. Het is natuurlijk niet zo dat de spelers iemand tegen de politie opgehitst hebben. Deze aanbeveling getuigt van weinig begrip van de rivaliteit ten opzichte van Vitesse en het eerder triomfantelijke dan aggresieve karakter van de genoemde uitingen!
Aanbeveling 3: Het verdient aanbeveling dat de politie voor het verwijderen van groepen mensen telkenmale de middelen inzet die passen bij de situatie. Het offensieve gebruik van honden dient hierbij gereserveerd te worden voor het verwijderen en/of verspreiden van relschoppers.
Zeer terechte aanbeveling, maar niet verregaand genoeg. De laatste zin mag wat ons betreft betrekking hebben op iedere charge en niet alleen het gebruik van honden! en waarom wordt deze aanbeveling als derde genoemd, terwijl het toch de cruciale aanbeveling is, mede gelet op het doel van het onderzoek!
Aanbeveling 4: Het verdient aanbeveling dat de politie bij grote publieksmanifestaties over paarden beschikt.
Een beetje raar. Paarden waren niet “voorradig”, maar waren wel gewenst. Wat te doen wanneer zich dezelfde situatie weer voordoet? Met andere woorden: Wat moet de politie doen als er weer geen paarden zijn? Toch honden? Ander beleid? Een makkelijke aanbeveling, waar geen enkele partij echt iets mee kan, behalve dan dat paarden waarschijnlijk beter zouden zijn geweest.
Aanbeveling 5: Het verdient aanbeveling dat de gemeente bij grote publieksevenementen een centrale informatiestructuur organiseert.
Prima, betere communicatie is altijd goed, maar worden de supporters er dan ook bij betrokken?
Al met al een rapport waar een hoop op af te dingen valt. De schuld wordt voor een klein gedeelte wel bij de politie gelegd, maar het lijkt er voornamelijk op dat de onderzoekers de politie hebben willen ontzien. De nadruk op het alcoholgebruik en het gedrag van spelers zijn naar onze mening te kort door de bocht. Ook hadden we graag gezien dat de onderzoekers de gebaande, formalistische paden verlaten hadden en hadden geprobeerd om de vinger echt achter de zaak te krijgen. De politie had wat ons betreft wel wat kritischer benaderd mogen worden en de acties van individuele agenten hadden ook beoordeeld moeten worden. Daarnaast zijn de conclusies en aanbevelingen soms wat vaag en voor meerdere uitleg vatbaar. Al met al een gemiste kans om een en ander echt tot op de bodem uit te zoeken! (ble/tho)